Czym jest międzyliteratura?

Międzyliteratura to oryginalna, transdyscyplinarna przestrzeń badawcza tworzona przez pracowników OMBEiK w ramach hermeneutycznych, ponowoczesnych oraz postantropicznych praktyk interpretacyjnych. Obejmuje ona zakorzeniające się w literaturze rozmaite modalności oraz powiązane z nimi tradycyjne, jak i najnowsze formy medialne. Źródłem naszego obszaru badań jest właściwa postmodernistycznemu myśleniu fascynacja tekstualizacją, zainteresowanie rozmaitymi transformacjami, oscylacjami, interferencjami rządzącymi jawnymi oraz ukrytymi strategiami przechodzenia od obrazu malarskiego do tekstu. Ów dialog słów i widoków był przez wiele lat rozwijany przez Profesor Annę Pilch wraz z sukcesywnie konstruowanym przez nią komplementarnym modelem lektury etycznej, ukierunkowanej na kształtowanie wolności, podmiotowości i świadomości człowieka. Stąd podstawową cechą międzyliteratury jest jej dialogiczność rozumiana jako sztuka łączenia tego, co wizualne i werbalne z interpretacją, stąpaniem po śladach będącym działaniem zarówno edukacyjnym, demaskatorskim, inicjacyjnym, jak i transgresyjnym. W ramach badań prowadzonych w OMBEiK istotne więc staje się to, co ujawnia się w literaturze jako rodzaj prześwitu między splotami tekstu. Są to okruchy życia samych twórców, ich „intelektualne sympozjony”, niesione przez literaturę konteksty kulturowe, ujawniające się w tekstach pokłady etyczne czy zastygłe w nich formy myślenia o świecie. Samo między wskazuje również na nieustanne balansowanie literatury na granicy różnych modalności, różnych dyskursów, jak też na dialogi budowane między badaczami. Międzyliteratura to więc przestrzeń dla wielowymiarowości, rozmów i spotkań, negocjowania znaczeń. Jest tym, co rozpościera się między teorią a interpretacją, intuicją a krytyką, na pograniczach nauk, dziedzin, humanistyki i krytyki, między metodą a praktyką. Równolegle stanowi ona przestrzeń dialogu między odbiorcą a tekstem, czytaniem, pisaniem a poszukiwaniem i wytwarzaniem sensu. To właśnie „z tego MIĘDZY – jak pisał Tadeusz Sławek w eseju Świątynia i labirynt – możemy zbliżyć się do jakiejś dziedziny nauki. Kategoria MIĘDZY jest […] najważniejszym pojęciem dyskursu humanisty”. Międzyliteratura staje się zatem dla nas zarówno narzędziem interpretacji, jak i ustanawianą przestrzenią dotkliwej i troskliwej naukowej refleksji o człowieku w jego relacji do świata.

Autor:
Anna Włodarczyk & Sebastian Borowicz
Data publikacji:
22/11/2023
Projekt

Laboratorium interpretacji

Anna Włodarczyk

Projekt

Poetyckie sympozjony 
Tadeusza Różewicza

Joanna Hobot-Marcinek

Projekt

MUSEiOn

Marta Rusek

Logo Radio Kraków Kultura

2023 OMBEiK. All right reserved.

designed by mocio.co